DE EENZAAMHEID VAN VLAANDEREN 34

Drie Meisjes op de Groenplaats van Antwerpen, 1993
©petrus nelissen

Om met de deur in huis te vallen. De afkeer tussen Noordelijke en Zuidelijke Nederlanders blijkt wederkerig te zijn. Sinds de Tachtigjarige Oorlog en de Vrede van Münster had de nieuwe protestantse natie het prima gerooid. Uit een opstandig waterland was een machtige Republiek ontstaan die uitgroeide tot een zeemogendheid die over de hele wereld handel dreef en vestigingen had. 

De Republiek was een koloniale macht georganiseerd als een privé onderneming met in het hart de Oost en West Indische Compagnieën waarin burgers een vrij verhandelbaar aandeel konden nemen via de Amsterdamse beurs. 

Daarmee was het een voorbode geworden van modern kapitalisme waar uiteindelijk de VS erg groot mee zijn geworden. Het land was zijn tijd vooruit op koloniale mogendheden als Frankrijk, Spanje, Portugal en Engeland met hun absolute monarchen, gecentraliseerd bestuur en grote legers. De Republiek was een land van burgers zonder koning. Het was de tijd van“De Gouden Eeuw”.

“De Gouden Eeuw is een periode in de Nederlandse geschiedenis die goeddeels samenvalt met de zeventiende eeuw. De noordelijke Nederlanden, die samen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden vormden, maakten een bloeiperiode door op het gebied van handel, wetenschap en kunsten. Ook wat betreft haar politieke en militaire macht (vooral ter zee) nam de Republiek in de wereld een vooraanstaande positie in. De bloeitijd van de noordelijke Nederlanden was een belangrijke nieuwe fase in de ontwikkeling van de westerse beschaving. Sommigen houden als beginpunt van de Gouden Eeuw 1602 aan, het jaar waarin de VOC werd opgericht; anderen kiezen voor het jaar 1609, het beginjaar van het Twaalfjarig Bestand. Tot het einde van het bestand (1621) groeide de economie vrijwel ongehinderd.” (Wikipedia: Gouden Eeuw Nederland)

De erfenis van de Gouden Eeuw maakte dat Noord Nederland tijdens de hereniging met het Zuiden in 1815 nog altijd barste van zelfvertrouwen. Veel Nederlanders vonden dat het de Zuidelijke Nederlanden niet nodig had om zijn plaats als mogendheid in de wereld te behouden. Integendeel, dat Zuiden zou wel eens een blok aan het been kunnen zijn van de Nederlandse handel en wandel in de wereld. “In Holland, vooral in Amsterdamse havenkringen, was er al geruime tijd een beweging die terug wilde naar de oude, beperkte Statenbond. Een op de zee gebaseerde wereldhandel leek veel gunstiger dan de zo gevaarlijke continentale betrokkenheid” (Wikipedia: De Belgische Revolutie)

(verschijnt elke vrijdag)