dinsdag 17 oktober 2017

DE EENZAAMHEID VAN DE ONGELOVIGE 10

Groepsfoto uit de familie album. Helaas kan ik niet achterhalen bij welke gelegenheid
de foto gemaakt is maar ik vermoed dat het om een of andere katholieke bijeenkomst gaat

voor vakbondsmensen.
Een soort bijscholingscursus avant la lettre. Te zien aan het gebouw

op de achtergrond en het aantal aanwezig priesters en een broeder,
vond de bijeenkomst waarschijnlijk plaats in een klooster of seminarie.

Werk en leven, leer en leven vallen bij mijn vader samen. Zijn werk is de vakbond, zijn leer de katholieke sociale leer. De uitgangspunten van die leer staan in de pauselijke encycliek Rerum Novarum van 1891: een rechtvaardig loon, het recht op eigendom en solidariteit met de zwakkeren. Vakbonden zijn een middel om deze doelen na te streven.

Ze zijn hem op het lijf geschreven. Hij heeft ervaring hoe belangrijk werk en een rechtvaardig loon zijn voor een gezin. Zonder werk geen loon, zonder loon geen brood op de plank thuis. Bij Zwanenberg heeft hij geleerd hoe het in de praktijk werkt. Hij kent zijn mensen, het werk en de werkgever. Met werkgevers overleggen betekent altijd schipperen tussen wat de een en wat de ander rechtvaardig vindt.

Maar er is meer. In Oss weet men wat het betekent als een werkgever er zo maar de brui aan geeft, zijn fabriek sluit en zijn mensen zonder pardon achterlaat. Aan het einde van de negentiende eeuw vertrok van den Bergh met zijn margarine fabriek, nota bene een van de eerste in Nederland, vanwege een conflict over een kanaal van de Maas naar Oss. Dat zou schelen in de transportkosten naar Engeland. Van den Bergh ging naar Rotterdam.  

“Dit leidde tot werkloosheid. De werkende klasse was laag opgeleid en had nog weinig ervaring met een industriële werkkring. De vakbeweging was nauwelijks ontwikkeld. Zelfstandige ambachtslieden, zoals kuipers, hadden hun betrekkelijke vrijheid moeten inleveren voor een baan bij een werkgever. De arbeidsomstandigheden daar waren vaak bedroevend. De spanningen liepen op en ontlaadden zich in bedreigingen, mishandelingen, brandstichtingen en dergelijke. In 1892 werden zelfs twee mensen vermoord en ook in 1893 volgde een moord op wachtmeester Hoekman, die de daders van de diverse misdrijven probeerde op te sporen en daarbij ook wel oneigenlijke methoden zoals het bewerkstelligen van broodroof." (Wikipedia over Oss)


Het gevolg voor Oss was een sociale ontwrichting die zijn weerga niet kent in Nederland. Zo een ervaring maakt de mensen en dus ook mijn vader voorzichtig. Het kan zo maar gedaan zijn met werk en inkomen met als gevolg diepe armoede want sociale voorzieningen bestaan nog niet. Je moet vechten voor een rechtvaardig loon maar het conflict niet op de spits drijven. De kunst is om met een rechte rug te onderhandelen en tegelijk oog te hebben voor het behoud van werk en inkomen. En het kanaal? Ja, dat is er in 1963 gekomen, 70 jaar later.


(verschijnt elke dinsdag) 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten